Na tym wykładzie zdefiniujemy, czym są asymptoty ukośne funkcji (jako pewnego rodzaju granice niewłaściwe funkcji).
Potrzebne nam będą:
definicja granicy niewłaściwej funkcji przy z poprzedniego Wykładu (Asymptoty Wykład 1)
Co to jest asymptota przy ? Chłopski rozum
Na poprzednim wykładzie poznaliśmy asymptoty poziome – były to poziome proste, do których przybliżał się wykres funkcji wraz z rozbieganiem jej argumentów (x) w nieskończoność. Można powiedzieć, że wykres miał asymptotę poziomą, gdy dla argumentów funkcji rozbiegających w (lub w ) odpowiadające im wartości funkcji zbiegały do jakiejś liczby g, czyli dla .
Na wykresie mogło by to wyglądać na przykład tak:
Mamy więc dwie sprawy: argumenty x rozbiegające w nieskończoność i wykres funkcji przybliżający się do innej krzywej. W naszym przypadku właściwie prostej. Poziomej. 🙂
Nie ma jednak potrzeby, żeby ograniczać się tylko do prostych poziomych jeżeli chodzi o krzywą, do której ma się zbliżać wykres funkcji f(x). Właściwie mogą to być dowolnie proste (niekoniecznie) poziome, albo nawet dowolne inne krzywe. Ważne jest, żeby spełniony był warunek, że wykresy “zbliżają” się do tej krzywej dla argumentów rozbiegających w nieskończoność. Albo innym słowy, żeby dla argumentów rozbiegających w plus/minus nieskończoność odległości pomiędzy wartościami funkcji a wartościami tej krzywej zbiegała do zera.
Pamiętając o tym, że odległość dwóch wartości możemy oznaczyć jako ich różnicę w wartości bezwzględnej, symbolicznie, jeżeli oznaczymy funkcję f(x), a d jako krzywą, warunkiem istnienia asymptoty funkcji przy będzie:
Wniosek z tego taki, że asymptoty takie mogą być tylko dwie, przy i przy .
Asymptoty ukośne jako szczególny przypadek asymptot przy .
Skoro asymptoty przy mogą być dowolną krzywą, no to mogą być i prostą, prawda 🙂
I właśnie takie nazwiemy asymptotami ukośnymi. Wyglądała by ona na przykład tak:
Warunkiem ogólnym istnienia asymptoty jest, przypomnijmy:
… gdzie d jest wykresem krzywej, będącej asymptotą. Jeśli umówimy się, że ta krzywa będzie prostą (brzmi śmiesznie, prawda?), to jej równanie ogólne (jak wiemy z gimnazjum) będzie takie: . co możemy wstawić śmiało za d, uzyskując:
Czyli:
Wartość bezwzględna równa jest zero wtedy i tylko wtedy, kiedy liczona jest z zera (albo – tak jak w naszym przypadku – z czegoś dążącego do zera), zatem:
Po podzieleniu obu stron równania przez x dostaniemy:
Wyrażenia w tych granicach dążą do zera (stała przez nieskończoność), zatem powyższe równania będą spełnione, gdy:
A to będzie z kolei spełnione, gdy:
Z drugiej strony widać od razu, że warunek wyjściowy:
Jest spełniony, gdy (przeniosłem b na prawo):
W ten sposób wyprowadziłem konieczne warunki istnienia asymptoty ukośnej. Podsumowując zatem:
Korzystamy z plików cookies w celu dostosowania jej treści, jeśli będziesz na nią wracał; stosowania narzędzi analitycznych (Google Analytics, Crazyegg); marketingowych (Google Ads, Facebook Ads); widgetów matematycznych (Wolfram|Alpha) oraz embedowania treści ze stron zewnętrznych (YouTube, Vimeo). Cookies funkcjonują przez okres do 24 miesięcy, chyba że wcześniej je wyczyścisz. Dostęp do cookies mają podmioty trzecie wskazane w nawiasach. Poprzez kliknięcie “Zaakceptuj wszystkie”, wyrażasz zgodę na użycie WSZYSTKICH ciasteczek. Możesz też dostosować swoje zgody modyfikując Ustawienia. Czytaj więcej
Używamy ciasteczek, aby ulepszyć funkcjonowanie strony eTrapez. Podzieliliśmy te ciasteczka na kategorie. Niektóre z nich uznaliśmy za "niezbędne". Przechowujemy je w Twojej przeglądarce, ponieważ zapewniają podstawowe funkcjonalności strony. Inne ciasteczka uznaliśmy za mniej ważne i przechowujemy je w Twojej przeglądarce tylko za Twoją zgodą. Masz możliwość zablokowania tych ciasteczek.
Ponadto, oprócz naszych własnych, wewnętrznych ciasteczek, używamy także ciasteczek zewnętrznych firm, takich jak Facebook, Google, Vimeo.
Niezbędne ciasteczka są potrzebne do podstawowego działania strony. Zapewniają najbardziej kluczowe funkcjonalności, zabezpieczenia i zgodność z wymogami prawnymi.
Wszystkie inne ciasteczka, które nie są niezbędne do funkcjonowania strony, w szczególności zbierające dane osobiste do celów analitycznych, reklamowych i innych. Wymagają zgody użytkownika strony internetowej.
Ciasteczka statystyczne są używane do badania tego, jak użytkownicy zachowują się na stronie internetowej. Pomagają dostarczać informacje o wskaźnikach takich jak liczba odwiedzin na stronie, współczynnik odrzuceń, źródła odwiedzin itd.
Ciasteczka reklamowe są używane do celów marketingowych. Śledzą wizyty użytkowników na stronach internetowych i zbierają informacją o ich zachowaniach, aby docierać do nich z odpowiednimi reklamami.
Ciasteczka wydajnościowe używane są do zrozumienia i analizy kluczowych indeksów strony, takich jak szybkość wyświetlania treści, liczba wyświetleń video itp. Dzięki nim możemy poprawiać stronę tak, żeby korzystanie z niej było bardziej przyjazne dla użytkowników.
Ciasteczka funkcjonalne pomagają wykonywać określone funkcje, takie jak udostępnianie treści strony na platformach mediów społecznościowych, zbieranie opinii oraz inne funkcje stron trzecich.